Sözcüğün anlam özellikleri konu anlatımı…
A-) Gerçek Anlam
Bir sözcüğün herkesçe bilinen ilk anlamıdır. Her sözcük
yalnız başına kullanıldığında gerçek anlamını taşır. Sözcüklerin hem temel
anlamları hem de yan anlamları temel anlam kapsamındadır.
a-) Temel Anlam: Bir sözcüğün
ilk ve en eski anlamıdır. Buna konuluş anlamı da denir.
b-) Yan Anlamlar: Sözcüklerin
zaman içerisinde değişik cümle ve metinlerde kazandığı anlamlardır. Buna
kullanım anlamı da denir.
Ayağı o kadar
büyük ki ayakkabı bulunmuyor. (Temel anlam)
İskemlenin bir ayağı kırıktı. (Yan anlam)
B-) Mecazi Anlam
Sözcüklerin gerçek anlamları dışına taşarak kazandıkları
anlamdır. Mecazi anlam, sözcüğün temel ve yan anlamlarından tümüyle farklıdır.
Tütünü çiğneyip yere
tükürdü. (Gerçek anlam)
Bakan bu kararıyla anayasayı çiğnedi. (Mecaz anlam)
Bu sabun iyi köpürmüyor. (Gerçek anlam)
Adam, iyice köpürmüştü. (Mecaz
anlam)
C-) Deyimsel Anlam
Bir sözcüğün başka sözcüklerle birleşip kalıplaşarak
anlamını yitirmesiyle ortaya çıkan anlamdır. Bu durumda sözcük bir deyim
içerisinde kullanılmış olur.
Bir daha o eve ayak
basmam. (Bir yere hiç uğramamak anlamına gelir.)
Ayağı düze basınca
bizi aramaz oldu. (Güçlükleri savarak ilerisinden korkmayacak bir duruma
gelmek)
D-) Terimsel Anlam
Bir bilim, sanat ya da meslek dalı ile ilgili özel
kavramların karşılığı olan sözcüklere terim
denir.
Terimsel anlam örnekleri;
Yoğunluk, özısı, kütle, hacim…, à Fiziksel terimleri
Kök, üs, çarpan, özdeşlik, kesir…, à Matematik terimleri
Dize, ölçü, dörtlük, uyak, üslup…, à Edebiyat terimleri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder